Για ωράριο 8-2 και απασχόληση μαθητών

 

Α΄ Ε.Λ.Μ.Ε. ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗ: Πίνδου και Αθηνάς 22  Ελευσίνα                   Email: a.elme.dyt.attikis@gmail.com http: //aelmedytikattik.blogspot.gr/

Ελευσίνα 7/2/2025 Α. Π. 8/2025

            Για την κάλυψη κενών με ανάθεση σε εκπαιδευτικό «απασχόλησης» των μαθητών και την παραμονή στο σχολείο στο εργασιακό ωράριο 8-2

Με αφορμή τις πιέσεις και τις εντολές που δίνονται σε ορισμένες σχολικές μονάδες σε εκπαιδευτικούς προκειμένου να παραμένουν στο σχολείο καθ΄ όλη τη διάρκεια του υποχρεωτικού εργασιακού ωραρίου (8πμ - 2 μμ), και επιπλέον την ανάθεση στους εκπαιδευτικούς που έχουν κενό να «απασχολούν» τμήμα σε περίπτωση απουσίας εκπαιδευτικού, χρειάζεται να δοθούν ορισμένες διευκρινίσεις, όσον αφορά τη νομιμότητα αυτών των εντολών.

Τα καθήκοντα των εκπαιδευτικών ορίζονται με σαφήνεια στον Ν. 1566/1985. Ο νόμος αυτός εξακολουθεί να ισχύει, ενώ νεότεροι νόμοι έχουν επί της ουσίας τροποποιήσει πλευρές του. Σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου, πέρα από τη διάκριση σε διδακτικό ωράριο (23 με 18 ώρες) και εργασιακό ωράριο (30 ώρες την εβδομάδα), προκύπτει σαφώς ότι:

Α) η παραμονή δεν είναι υποχρεωτική καθημερινά και για ολόκληρο το εργασιακό ωράριο! Η παραμονή ορίζεται με την προϋπόθεση της ανάθεσης συγκεκριμένου έργου από τα όργανα διοίκησης (ΣΔ, Διευθυντής/τρια). Αν αναφερόμαστε στο ΣΔ, αυτός έχει από την αρχή της χρονιάς ορίσει τα διάφορα εξωδιδακτικά καθήκοντα (πχ καταχώρηση απουσιών τμήματος), ενώ αν αναφερόμαστε στο Διευθυντή/τρια, εννοούνται έκτακτες αναθέσεις που προκύπτουν τη συγκεκριμένη ημέρα. Δεν νοείται εντολή για παραμονή, όταν δεν συντρέχει έκτακτη ανάγκη.

Παρατίθεται και σχετική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου:

Σε περίπτωση, που στον/στην εκπαιδευτικό δεν έχει ανατεθεί συγκεκριμένο εκπαιδευτικό/διοικητικό έργο, δικαιούται να αποχωρήσει από το σχολείο μετά την λήξη του διδακτικού του ωραρίου ή να προσέλθει πριν την έναρξη του εάν η έναρξη του διδακτικού ωραρίου δεν συμπίπτει με την έναρξη του ημερησίου σχολικού προγράμματος (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών 438/2009, Α Δημοσίευση).

Β) Το περιεχόμενο – και αυτό είναι και το πιο σημαντικό – της εξωδιδακτικής δραστηριότητας, εντός του εργασιακού ωραρίου, αφορά κυρίως διοικητικά καθήκοντα. Πουθενά δεν αναφέρεται η έννοια «απασχόληση μαθητών». Δεν ορίζεται δηλαδή μια «ενδιάμεση» κατά κάποιο τρόπο δραστηριότητα, που δεν είναι ούτε διδασκαλία, ούτε άλλο διοικητικό καθήκον. Αντίθετα, η επιτήρηση των μαθητών ορίζεται καθαρά για τις εφημερίες με βάση άλλη νομοθεσία.

Οι προφορικές αυτές εντολές, στηρίζονται στην Υπουργική απόφαση Αρ. Φ.353.1/324/105657/Δ1/02, (ΦΕΚ 1340/16-10-02) (που χάρη συντομίας ονομάζεται «Καθηκοντολόγιο»), η οποία στο άρθρο 25 προβλέπεται να καλύπτεται το κενό ή να απασχολούνται οι μαθητές, σύμφωνα με τις υποδείξεις του Διευθυντή.

Ωστόσο, πρόκειται για παράνομη διάταξη, αφού δεν επιτρέπεται να παραβιάζεται το διδακτικό ωράριο του εκπαιδευτικού. Μπορεί φυσικά να τροποποιείται το ωρολόγιο πρόγραμμα, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (πχ απουσία συναδέλφου), σε συνεννόηση φυσικά, ωστόσο μόνο για διδασκαλία!

Γ) Η «επίμαχη» παράγραφος 25 του άρθρου 36 παράγραφος που κάνει λόγο για απασχόληση είναι ασαφής ως προς την έννοια της απασχόλησης και ενέχει κινδύνους για τον εκπαιδευτικό καθώς, δεν ορίζεται πουθενά α) το περιεχόμενο της «απασχόλησης», β) ποια μέτρα έχει δικαίωμα ο εκπαιδευτικός να πάρει και ποιες μεθόδους μπορεί να χρησιμοποιήσει, όταν πχ δεν εξασφαλίζεται η ομαλή παραμονή των μαθητών στην αίθουσα. Από παιδαγωγική φυσικά άποψη είναι απαράδεκτη έννοια, καθώς ο εκπαιδευτικός, διατηρεί το ενδιαφέρον των μαθητών του και τη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, χρησιμοποιώντας τα μέσα διδασκαλίας που απορρέουν από την ειδικότητά του και κινούμενος στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος. Για παράδειγμα, προβάλλει βίντεο με θέμα σχετικό με το περιεχόμενο του μαθήματός του, χρησιμοποιεί φύλλα εργασίας, εποπτικά μοντέλα, κλπ. Κάθε απόκλιση από αυτά, (πχ συζητήσεις για το ποδόσφαιρο; Τις διακοπές; Την οικογενειακή κατάσταση των μαθητών;) ενέχει διάφορους κινδύνους που είναι αυτονόητοι και περιττό να αναφερθούν.

Για το περιεχόμενο αυτών των διατάξεων παραθέτουμε και δύο σχετικές νομικές γνωμοδοτήσεις:

ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΠΡΑ

Διευκρινίσεις σχετικά με το ωράριο των εκπαιδευτικών, Αθήνα 14-11-2013.

«…η αντικατάσταση εκπαιδευτικού που λείπει ή η κάλυψη κενού ή η απασχόληση των μαθητών με οποιονδήποτε τρόπο, σαφώς συνιστά παροχή διδακτικού έργου, όπως εξάλλου έχει κριθεί και από την νομολογία των Δικαστηρίων. Υπό την έννοια αυτή, η ανάθεση απασχόλησης των μαθητών ή η αντικατάσταση εκπαιδευτικού ή η κάλυψη κενού θα πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών, η υπέρβαση του οποίου σε κάθε περίπτωση προβλέπεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με συγκεκριμένες διατυπώσεις…»

ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Π. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

Η διάταξη του Ν1566/85 άρθρο 13, ορίζει τις εξής προϋποθέσεις: α) Αφορά όλους τους εκπαιδευτικούς β) Σκοπός είναι η κάλυψη άλλων υπηρεσιών και όχι η παροχή του εκπαιδευτικού έργου. γ) Ο συνολικός χρόνος δεν πρέπει να υπερβαίνει τις έξι ώρες ημερησίως ή της τριάντα την εβδομάδα. γ) Να έχει ανατεθεί συγκεκριμένο έργο δ) Η ανάθεση να έχει γίνει από το όργανο διοίκησης.

Στην προκειμένη περίπτωση οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αναπληρώσουν την απουσία εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία ειδικών μαθημάτων, με προφορική εντολή του προϊσταμένου τους. Η απασχόληση αυτή, ακόμη και αν ήθελε υποτεθεί ότι δίνεται στα πλαίσια του άρθρου 13 παρ. 8 Ν. 1566/1985 είναι μη νόμιμη διότι το έργο που καλείται να παράσχει ο εκπαιδευτικός αποτελεί ουσιαστικά παροχή εκπαιδευτικού έργου που δεν προβλέπεται από το αναλυτικό πρόγραμμα και για αυτό οποιαδήποτε ενασχόληση είναι μη νόμιμη. Η εντολή δε της διοίκησης είναι άκυρη διότι δίνεται κατά κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας, κατ’ ευθεία παράβαση του νόμου, είναι αναιτιολόγητη, πάσχει ως αναφορά στον τύπο της διότι πρέπει να είναι γραπτή, ειδική και συγκεκριμένη.»

Και λίγα λόγια για την ουσία: Είναι προφανές ότι εφόσον η κυβέρνηση αποφεύγει να καλύψει τα κενά με προσλήψεις αναπληρωτών, ή με διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών, το ΥΠΑΙΘΑ ψάχνει φόρμουλα κάλυψης ή συγκάλυψής τους. Η υποχρεωτική παραμονή του εκπαιδευτικού προσωπικού είναι μία «χρυσή ευκαιρία» να μπαλώσουν τα μεγάλα – ακόμα– εναπομείναντα κενά, είτε με παραβίαση του διδακτικού ωραρίου – έμμεση αύξησή του – είτε με ασαφείς αρλούμπες όπως η «απασχόληση». Από την άλλη η παραμονή μας στον χώρο του σχολείου καθημερινά 8-2 μας εξοντώνει, ανοίγει την όρεξη στη διοικητική ιεραρχία για συνεχείς επεκτάσεις των καθηκόντων, πέραν των προβλεπόμενων, και στοχεύει στην πειθάρχηση του εκπαιδευτικού. Προφανώς κάνει πιο ευάλωτους τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσες είτε σε πιέσεις, είτε σε «λύσεις προσκόλλησης» στη διοικητική ιεραρχία ώστε να υπάρχουν «εξαιρέσεις».

Συνάδελφοι – συναδέλφισσες!

·        Δεν πρέπει να επιτρέψουμε την παραβίαση των εργασιακών μας δικαιωμάτων και του παιδαγωγικού μας ρόλου! Δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι είμαστε εκπαιδευτικοί και όχι διασκεδαστές, τηλεπαρουσιαστές ή οτιδήποτε άλλο σκαρφιστεί το ΥΠΑΙΘΑ ή άλλοι υπηρεσιακοί παράγοντες, για να υλοποιηθεί η πολιτική των περικοπών της κυβέρνησης!

·        Δεν εφαρμόζουμε προφορικές εντολές για παραμονή στο σχολείο σε ολόκληρο το εργασιακό ωράριο, καθημερινά και για όλη την εβδομάδα, χωρίς συγκεκριμένη γραπτή εντολή με σαφές περιεχόμενο.

·        Απαιτούμε την άμεση κάλυψη των κενών και όχι το κουκούλωμά τους! Οργανώνουμε κοινό αγώνα με γονείς και μαθητές.

·        Επικοινωνείτε και καλείτε την ΕΛΜΕ να παρέμβει σε περιπτώσεις παράτυπων εντολών. Υπερασπιζόμαστε την εργασιακή και παιδαγωγική μας αξιοπρέπεια! Στεκόμαστε αλληλέγγυοι σε συναδέλφους που πιέζονται να αναλάβουν «παιδοφύλαξη» χωρίς διδακτικό περιεχόμενο.

ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ. ΤΗΣ Α΄ ΕΛΜΕ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ.   Ιωαννίδης Τάσος			Η Γραμματέας του Δ.Σ.   Γκούμα  Ιωάννα